Schulden klein houden en perspectief bieden

Een paradigmashift in de incasso

Een nieuw incassomodel gericht op collectief belang

Het huidige incassostelsel is gericht op het individuele belang van de individuele schuldeiser. Hierdoor kunnen de schulden snel oplopen. Om het oplopen van schulden te voorkomen, dan wel te beperken, moet er aandacht zijn voor het gezamenlijk belang van de schuldeisers en de debiteur in de volgende vier situaties:

  1. De incassofase waarin nog betalingsregelingen mogelijk zijn
  2. De executiefase waarin er al beslag ligt
  3. Wanneer de debiteur zelf in actie komt
  4. Wanneer de debiteur niet (meer) in actie komt

Deze vier omstandigheden kunnen worden weergegeven in een kwadrant waarin voor alle schuldsituaties wordt voorzien in een aanpak om te voorkomen dat de schulden (te) snel oplopen.  

HTML Map
HTML Map
  • Debiteur kan zich tot een bemiddelaar (gemeentelijke schuldhulp, bewindvoerder of deurwaarder) wenden voor het opstellen van een afbetalingsplan.
  • Er geldt een wettelijke uitsteltermijn van 8 weken om een afbetalingsplan op te stellen. De bemiddelaar bepaalt in het eerste contact of en welk bedrag de debiteur in deze periode reserveert.
  • De bemiddelaar stelt de betalingscapaciteit vast en doet voorstellen aan de schuldeisers.
  • Indien de schuldeisers akkoord gaan, wordt het afbetalingsplan geregistreerd in een centraal invorderingsregister.
  • De debiteur maakt maandelijks het geld over aan de bemiddelaar en deze verdeelt het geld onder de schuldeisers.
  • Bij wijziging van het inkomen, verkrijging vermogen of bij nieuwe schulden wordt het afbetalingsplan bijgesteld.
  • Indien het afbetalingsplan niet nagekomen wordt geldt een dagvaardingsvolgorde. De betreffende schuldeiser kan na vonnis loonbeslag leggen en de andere schuldeisers kunnen dan meedelen in het beslag.
  • Incassobureaus en deurwaarders moeten in aanmaningen er op wijzen dat het mogelijk is om een afbetalingsplan op te stellen.
  • Om schuldeisers te stimuleren niet te gaan voor eigen gewin met kostenoploop als gevolg, maar in te zetten op een afbetalingsplan voor alle schulden dat past bij de betaalcapaciteit, wordt voorgesteld om alleen incassokosten in rekening te kunnen brengen wanneer de vordering aan een incassobureau of deurwaarder wordt uitbesteed.
  • Schuldbemiddelaars krijgen er financieel belang bij om een afbetalingsplan op te stellen. Zij zullen proberen in contact te komen met de debiteur.
  • Schuldeisers kunnen met instemming van de debiteur, zonder vonnis meedelen in een lopend beslag. 
  • De instemming kan op elk moment worden herroepen. De schuldeiser kan dan tot dagvaarding overgaan.
  • De verdelend deurwaarder int en verdeelt ten behoeve van alle schuldeisers.
  • Bij problematische schulden verwijst de ‘verdelend deurwaarder’ de debiteur naar schuldhulpverlening.
  • Schuldeisers, incassobureaus en deurwaarders stimuleren de debiteur om alle schulden af te lossen door schuldeisers te laten meedelen in een lopend beslag.
  • De deurwaarder die loonbeslag heeft gelegd heeft op meerdere momenten contact kunnen hebben met de debiteur, namelijk bij betekening van de dagvaarding, betekening van het vonnis en de overbetekening van het loonbeslag. Wanneer de debiteur thuis is zal de deurwaarder aanbieden om de schulden te inventariseren om ze te laten meedelen in het beslag.
  • De deurwaarder krijgt voor de inning en verdeling betaalt. De hoogte van de vergoeding hangt af van het aantal schuldeisers dat meedeelt in het beslag.
  • Eventueel kan een verdergaand model worden ingevoerd, waarbij schulden meedelen in het beslag zolang de debiteur geen bezwaar heeft gemaakt.
  • Schuldeisers kunnen zich zelf melden bij de 'verdelend deurwaarder' en zonder vonnis meedelen in een lopend beslag.
  • Het verzoek tot meedelen in het beslag wordt aangekondigd aan de debiteur die daar direct of op elk later moment bezwaar tegen kan maken. Het meedelen in het beslag stopt dan direct. De schuldeiser kan dan tot dagvaarding overgaan.

Voor de deurwaarder geldt in alle kwadranten een zorgplicht.

  • Door middel van diverse communicatiemiddelen (schriftelijk, telefonisch en aan de deur) proberen in persoonlijk contact te komen met de debiteur.
  • Samen met de debiteur inventariseer of er nog andere schulden zijn en bekijken of het mogelijk is om tot een afbetalingsplan te komen. Hierdoor is aandacht voor de maximale betaalcapaciteit en wordt financieel overvragen voorkomen.
  • Wanneer er een lopend beslag is, de debiteur stimuleren om andere schulden te laten meedelen in het beslag.
  • Wanneer sprake is van problematische schulden, de debiteur verwijzen naar schuldhulpverlening voor een schuldregeling tegen finale kwijting.
  • Wanneer de debiteur niet in staat is het budgetplaatje rond te krijgen en/of de financiën niet zelf kan regelen, actief naar aanvullende hulp- en ondersteuning verwijzen.
  • Bij zorgwekkende situaties de lokale hulpverlening inschakelen en het initiatief nemen om de debiteur naar beschermingsbewind toe te leiden.

Het voorgestelde incassostelsel is zo ingericht dat de betrokken partijen gestimuleerd worden om te koersen op de totstandkoming van een afbetalingsplan of om meedelen in beslag mogelijk te maken.

  • De schuldeiser wil zijn vordering tegen lage kosten volledig innen.
  • De bemiddelaar (schuldhulpverlener, deurwaarder, bewindvoerder) krijgt voor het opstellen en uitvoeren van een afbetalingsplan betaald en heeft er belang bij dat de debiteur in beweging komt om alle schulden op een rij te zetten en een afbetalingsplan tot stand te brengen.
  • Bij een verwijzing naar schuldhulpverlening blijft bij een afbetalingsplan de inning en verdeling doorlopen, zodat de verwijzing niet een direct financieel nadeel voor de bemiddelaar met zich meebrengt.
  • De deurwaarder krijgt voor elke schuldeiser die meedeelt in het beslag betaald en heeft er dus belang bij dat de debiteur in beweging komt om alle schulden op een rij te zetten en zoveel mogelijk schuldeisers te laten meedelen in het beslag.
  • Bij een verwijzing naar schuldhulpverlening blijft bij een beslag, de inning en verdeling doorlopen, zodat de verwijzing niet een direct financieel nadeel voor de deurwaarder met zich meebrengt.

Het systeem is zo ingericht dat de betrokken partijen gestimuleerd worden om de schulden minnelijk, tegen lage kosten, te innen.

  • Dagvaarden, terwijl de vordering tegen lage kosten via een afbetalingsplan of 'meedelen in beslag' geïnd kan worden leidt in beginsel tot een proceskostenveroordeling voor de schuldeiser. De schuldeiser wil het risico dat de kosten van de procedure voor eigen rekening komt, vermijden.
  • Aangezien schuldeisers zonder vonnis kunnen meedelen in beslag levert beslag op loon in beginsel niet meer op dan instemmen met een afbetalingsplan.
  • Als tegenhanger van de ministerieplicht, op basis waarvan de deurwaarder een opdracht van de schuldeiser om te dagvaarden en beslag te leggen moet uitvoeren, gaat een zorgplicht gelden op grond waarvan de deurwaarder in beginsel rekening moet houden met alle schulden van de debiteur.