Nadja Jungmann en André Moerman doen al jaren onderzoek naar schuldenproblematiek in Nederland en hebben een advies uitgebracht over een verbeterd incassostelsel. Als voorbeeld nemen ze een huishouden dat drie schulden van 750 euro heeft en dat 100 euro per maand kan aflossen. Dat huishouden loopt op tegen extra kosten van 5593,07 euro. De eerste 46 maanden betaalt het gezin eigenlijk alleen maar af aan die kosten en nog geen cent aan de oorspronkelijke schuld.
De kern van het probleem is volgens de onderzoekers dat als een huishouden verschillende schulden heeft, de verschillende schuldeisers met elkaar concurreren om een zo groot mogelijke portie van de afloscapaciteit te bemachtigen. Het begint met vorderingen, gaat over in een dwangbevel en kan eindigen in loonbeslag. Dat hele traject brengt in de verschillende stadia kosten met zich mee. Als het om bijvoorbeeld drie schulden gaat, kan het zijn dat al die kosten ook drie keer in rekening worden gebracht.
Stress als de bel gaat
Jessica van Hinthem herkent dat maar al te goed. Nadat haar man zijn baan verloor, kwam het gezin in de schulden. "Het is een grote clusterfuck als je ziet hoe snel die schulden oplopen." Ze laat een voorbeeld zien van hoe een schuld van 216 euro naar 892 euro gaat bij één vordering. "Dan kun je je voorstellen hoe dat loopt als je nog meer vorderingen hebt."
Als de deurbel gaat, komen alle gevoelens van stress weer naar boven. "Het geluid van de bel bracht altijd narigheid. Het was altijd iemand die ellende bracht of geld wilde hebben dat ik niet had. "Inmiddels is ze vijf jaar schuldenvrij en geeft ze voorlichting over schulden.
De onderzoekers willen een afbetalingsplan waarin alle schuldeisers naar rato worden afbetaald. Hierbij wordt vastgesteld wat de debiteur maximaal kan betalen, zonder onder het bestaansminimum te zakken. Demissionair minister Weerwind voor Rechtsbescherming heeft het advies in ontvangst genomen. Van Hinthem hoopt dat het kabinet er werk van maakt. "Ik hoop dat er veel verandering in komt en dat het rust brengt in het leven van de mensen die nog steeds met geldzorgen te maken hebben."